انواع کارتن بستهبندی و تاثیر آن بر بازیافت کارتن
نوع فلوت کارتن: این نوع کارتن به حالت موجی تولید شده و بر اساس تعداد موجهایی که در هر ورق استفاده میشود به انواع مختلف F,E,C,B,A تقسیمبندیمی شود. این مدل بیشتر برای بستهبندیهایی که نیاز به مقاوم و ضربهگیری دارد مورد استفاده قرار میگیرد و هر چه تعداد این موجها افزایش یابد مقاومت این کارتنها هم افزایش خواهد یافت.
لمینت کارتن: این مدل کارتن که برای بازیافت کارتن چندان مناسب نیست از چسباندن یک لایه بر روی کارتن ایجاد میشود. و معمولا برای بستهبندیهایی که نیاز به چاپ نوشته ویژه بر روی خود دارند مورد استفاده قرار میگیرند. این نوع از کارتن دارای استحکام متوسط بود و معمولا برای بستهبندیهای صنایع غذایی مورد استفاده قرار میگیرد. قیمت این نوع کارتن نسبت به سایر انواع دیگر بالاتر میباشد.
کارتن یک طرفه یا سینگل فیس: این کارتن ها معمولا از دو لایه صاف با یک لایه شیاردار که مابین این دو لایه صاف قرار گرفته اند تشکیل شده اند. این مدل به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارند به صورت رولی تولید شده و برای پیچیدن به دور محصولات بسیار مناسب هستند. بازیافت کارتن در این محصول نیز بسیار مناسب خواهد بود.
کارتنهای چند لایه: این کارتن ها که معمولا در انواع 3 لایه و 5 لایه ساخته می شوند دارای قابلیت تحمل وزن زیاد می باشند و برای بسته بندی و جابجایی وسایلی مانند: یخچال و وسایل سنگین خانگی مناسب هستند. این نوع دارای انعطاف کمتری بوده ود بحث بازیافت کارتن مراحل بیشتری برای بازیافت بر روی این نوع از کارتن بایستی طی شود.
کارتنهای اسپتیک یا عاری از آلودگی: همانطور که از نام این نوع پیداست این مورد برای محصولات غذایی که مصارف انسانی دارند مورد استفاده قرار می گیرند باید از هر گونه آلودگی به دور باشند. این نوع از کارتن ها دارای قیمت بالاتری می باشند و در بحث بازیافت کارتن نیز مراحل پیچیده تری برای آماده سازی برای بازیافت آنها صورت می پذیرد. این نوع از کارتن علاوه بر اینکه دارای استحکام بالایی هستند در مقابل نفوذ مایعات نیز مقاوم بوده و معمولا از 6 لایه ساخته می شوند. این نوع عموما برای بسته بندی شیر و انواع آبمیوه مورد استفاده قرار میگیرد. این بسته بندی ها علاوه بر لایه های معمول کارتن دارای یک لایه آلومینیومی هم در ترکیب خود می باشند.
انواع کارتنهای تاشونده: این نوع کارتن یکی از پرمصرف ترین محصولات کارتن می باشد که دارای کیفیت پایین تری نسبت به سایر انواع تولید شده می باشد ولی قابلیت انعطاف مناسبی دارند و برای بسته بندی محصولات سبکی مانند پیتزا و کفش و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. در بحث بازیافت کارتن هم به علت کثرت تولید بسیار مهم می باشند.
مدل کارتن دایکاتی: این نوع از کارتن ها نیز برای بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرند با این تفاوت که ترکیب و مراحل ساخت آنها متفاوت می باشد این نوع از کارتن ها معمولا دارای استحکام بیشتری هستند و بر روی خود قابلیت چاپ دارند و عموما برای بسته بندی های دسته دار ، سوراخ دار ، تلسکوپی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع از کارتن ها برای بازیافت کارتن هم با ارزش می باشند.
کارتن راه راه: که به آنها کارتن های قهوه ای هم گفته می شود. مهمترین ویژگی این نوع دارا بودن استحکام زیاد در برابر وزن و تا حدودی ضربه می باشد. برای اسباب کشی و تحمل وزن زیاد مناسب می باشند.
مونو کارتن: این نوع هم برای بسته بندی مورد استفاده قرار میگیرد با این تفاوت که بیشتر از طراحی ظاهری در این مدل به استحکام و ضربه گیری آن توجه شده و بیشتر برای بسته بندی محصولات صنعتی و حساس مورد استفاده قرار میگیرد. بازیافت کارتن این مدل نیز ساده و مانند سایر موارد خواهد بود.
مدل پنجرهای: این نوع کارتن برای بسته بندی وسایل بهداشتی و آرایشی مورد استفاده قرار میگیرد دارای ترکیبات خاصی نمی باشد ولی به دلیل طراح خاص خود که قسمتی از این بسته بندی مانند پنجره باز است با این نام خوانده می شود.
کارتن سیمپل چاکدار: این نوع که بیشتر به صورت جعبه می باشند ساده ترین مدل کارتن های بسته بندی بوده و در قسمت بالا و پایین خود دارای چاک و لبه های این محصول هنگام بستن به هم چفت می شود. در بحث بازیافت کارتن این نوع هم مناسب برای بازیافت است.
کارتن با شکل سینی: این مدل هم که عموما برای حمل و نقل نوشیدنی های شیشه ای و میوه های خاص مورد استفاده قرار میگیرد ترکیب خاصی نداشته و تنها از لحاظ شکل متفاوت با سایر موارد ذکر شده می باشد.
کارتن مخصوص بایگانی: البته به دلیل اینکه بایگانی ها از حالت کاغذی خارج شده اند تولید این نوع از کارتن بسیار محدود شده است. ولی از ویژگی های این محصولات قابلیت ماندگاری بالا با قدرت تحمل وزن زیاد می باشد. و به علت جنس خاص خود برای بازیافت کارتن بسیار مناسب می باشند.
نسل جدید کارتن یعنی کارتن پلاست: این نوع از کارتن جدید ترین نوع از کارتن بوده و مهمترین ویژگی آن بازیافت کارتن می باشد که قابلیت بازیافت 100 درصدی داشته و علاوه بر آن به علت ترکیبات جدیدی که دارد قابلیت تولید در انواع رنگ های مختلف و استفاده در انواع صنایع مختلف را نیز دارا می باشد. تولید این مدل از کارتون ها به دلیل موارد ذکر شده رو به فزونی گذاشته است.
مراحل مختلف بازیافت کارتن
همانطور که اشاره شد بازیافت کارتن بعد از بازیافت ضایعات آهنی از ارزشمندترین مواد بازیافتی به حساب می آیند. به ویژه اینکه درصد بالایی از ترکیبات کارتن را کاغذ تشکیل می دهد و در صورت عدم بازیافت مصرف کاغذ بالا رفته و مشکلات زیست محیطی زیادی را ایجاد خواهد کرد. به همین دلیل هم سازمان بهداشت جهانی و هم سازمان های طرفدار محیط زیست به بحث بازیافت کارتن اصرار داشته و از آن حمایت می کنند.
در ضمن این بازیافت دارای سود سرشاری میباشد که باعث شده تا سرمایه گذاران دولتی و خصوصی به آن علاقه مند شوند. در این بخش به مراحل بازیافت کارتن اشاره خواهیم کرد:
۱.جمع آوری:
همانند تمام موارد بازیافت اولین مرحله برای انجام بازیافت کارتن هم جمع آوری ضایعات می باشد. که این کار در کشورهای پیشرفته توسط دولت و یا بخش خصوصی از همان منشا صورت می پذیرد. به این طریق که سطل زباله های مخصوصی برای این ضایعات در نظر گرفته شده و مردم را با طرح های تشویقی به تفکیک زباله ها ترغیب میکنند. ولی در کشورهایی مانند کشور ما که این تفکیک صورت نمی پذیرد استفاده از اکیپ های رسمی و غیررسمی برای این منظور استفاده می شود. که این اکیپ ها جداسازی این کارتن ها را از زباله ها انجام داده و به شرکتی که قصد بازیافت کارتن را دارد می فروشند.
۲.فشرده سازی:
دومین مرحله بعد از جمع آوری فشرده سازی این ضایعات می باشد. این عملیات به دو منظور صورت می پذیرد: اول اینکه با فشرده سازی از حجم این ضایعات کاسته می شود. و دوم اینکه حمل و نقل آنها آسان خواهد شد. زیرا در همه شهر ها امکان بازیافت کارتن وجود ندارد به همین دلیل لازم است به شهر های دیگر حمل شوند.
۳.جداسازی و مرتب سازی:
بعد از رسیدن ضایعات به کارخانه این ضایعات دوباره به صورت دستی از ضایعات غیر کارتونی جداسازی و مرتب سازی می شوند. زیرا ممکن است ضایعات فلزی در درون این کارتن های فشرده باشد که منجر به آسیب دستگاه های بازیافت شود. این کار معمولا با تعداد بالای کارگر و به صورت دستی انجام میگیرد. ولی در کشور های پیشرفته توسط دستگاه های خاص با استفاده از آهنربا های بزرگ صورت می پذیرد.
۴.خردکردن و همگن سازی:
بعد از جداسازی و تمیز کردن ضایعات کارت با استفاده از دستگاه های مخصوص خرد کن این ضایعات خرد و به ذرات ریزتر تبدیل شده و یکنواخت خواهند شد. این همگن سازی باعث تسریع در روند سایر مراحل بازیافت کارتن خواهد شد. همچنین این مرحله باعث می شود که انواع کارتن اعم از مقاوم و غیر مقاوم در یک طی روند تولید تقریبا به یک حالت در بیایند.
۵.عملیات پالپینگ:
همانطور می دانید بیشترین ترکیب کارتن از الیاف گیاهی تشکیل شده است. به همین دلیل برای اینکه بتوان بازیافت کارتن را انجام داد بایستی آنها را به یک خمیر یکنواخت تبدیل کنیم . اولین قدم در این راه همین عملیات می باشد. که برای این منظور ضایعات کارتن را باید بخیسانیم تا تبدیل به خمیر شود. راحترین روش خیس کردن این ضایعات توسط آب می باشد ولی در کارخانجات پیشرفته با استفاده از مواد شیمیایی این روند را تسریع می کنند. و خمیر کارتن را به دست می آورند. این خمیر در تولید دوباره کارتن با مواد اصلی با درصدی مشخص و برای تولید محصولات مشخص ترکیب شده و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. همچنین از این خمیر برای تولید کاغذ هایی با کیفیت پایین نیز می توان استفاده کرد.
۶.فیلترینگ و جوهر گیری:
این مرحله از بازیافت کارتن برای محصولاتی که دارای چاپ و رنگ در ترکیبات خود هستند باید انجام شود. در این مرحله خمیر تشکیل شده از این محصولات در ماده شیمیایی حلال رنگ قرار میگیرد تا رنگ و ترکیبات دیگر آن از بین برود و سپس این خمیر وارد چرخه تولید خواهد شد.
۷.مخلوط کردن یا هم زدن خمیر:
بعد از تولید و خالص سازی خمیر این خمیر ایجاد شده وارد مخزن های بتنی بزرگ شده و توسط همزن های بزرگ با نام اجیتیتور همزده خواهد شد. این هم زدن باعث ایجاد خمیری یکنواخت و همگن خواهد شد.البته کیفیت این خمیر بسته به نوع ضایعات کارتن می باشد.
۸.خشک کردن:
این خمیر ایجاد شده بعد از اینکه بر روی نقاله قرار خواهد گرفت توسط دستگاه های خاصی خشک شده و آماده ورود به روند تولید خواهد شد. توسط این دستگاه های خشک کن آب و مایعات اضافی خمیر گرفته شده و سپس وارد چرخه تولید کارتن خواهد شد.
۹.تولید محصول جدید